Familieverhalen De Greeff op landgoed DE NIËNHOFF 2
THEODORUS MARTINUS DE GREEFF (1907 – 1964)
Jean: 'Mijn vader Theo werd geboren in het huis aan de Koppeldijk in Zeist. Hij trouwde in 1933 met Johanna (Annie) Kropman uit Utrecht. Vanaf dat moment krijgt mijn moeder elk jaar een kind. Ik ben de vijfde in het gezin van elf kinderen. In 1926 werd mijn vader als negentienjarige jachtopziener beëdigd, en hiermee was hij de jongste jachtopziener. "Onbezoldigd gemeenteveldwachter" werd dat destijds genoemd. Bij zijn aantreden als jachtopziener bij de familie De Wetstein Pfister werd voor hem een woning gezorgd. Hij kon het huis van de oude koetsier Dorrestein aan de Groote Laan overnemen. Hij werkte zowel voor de familie De Wetstein Pfister, als voor de familie Van Marwijk Kooy van het landgoed Vollenhoven. Mijn vader overleed in 1964.
Gedurende generaties leefden mijn vader, grootvader en ik in het tijdperk van het landgoed. Een tijd van bloei met een functionerend landgoed, een prachtig landschapspark, bebouwing en familiebanden. Echter, vanaf het moment dat mijn vader als jachtopziener voor de familie werkte, begon dit tijdperk af te brokkelen, en daarmee ook de maatschappelijke verandering.
Verandering
Het nieuwe herenhuis van de familie van Hardenbroek was slechts kort bewoond. In 1923 overleed Coenradina van Hardenbroek de Pesters, waarna hij zich terugtrok in Driebergen. In 1926 werden al zijn bezittingen in Bunnik verkocht aan mr. Frans Jan Hendrik de Wetstein Pfister, de eigenaar van Heidestein in Driebergen.
Bij deze zijn overlijden in 1926 ging het landgoed over naar zijn twee dochters. Het huis werd door hen echter als te somber beschouwd. In 1929 lieten zij het nieuwe herenhuis op advies van de rentmeester slopen, omdat er geen koper was gevonden en de jaarlijkse belasting te hoog was. Het vrijgekomen bouwmateriaal werd gebruikt voor de bouw van vele huizen in het dorp Bunnik.
We hebben ons best gedaan om koersvast te blijven, maar moesten helaas enkele kortetermijnkeuzes maken. Als kind werd ik boos op mijn vader omdat hij twee beelden van prins Maurits en prins Frederik Hendrik, afkomstig van het gesloopte kasteel uit 1892, op de zolder van de schuur achterliet. Uiteindelijk heeft hij de beelden weggedaan. Als herinnering heb ik één sokkel in het park geplaatst, terwijl de andere werd ontdekt in een tuin aan de A12.
Marinus Van Marwijk Kooy (1888-1970)
Mijn vader zijn taken op de Niënhoff waren inmiddels uitgebreid door het verzoek van Marinus Van Marwijk Kooy, van het landgoed Vollenhove, om bij hem in dienst te komen. Marinus van Marwijk Kooy was familie van J. H. Van Marwijk Kooy, die samen met jhr. C.A. De Pesters en W.E. Uhlenbroek, de bierbrouwerij Amstel Bier heeft opgericht in 1870. Zo kreeg mijn vader naast het landgoed De Niënhoff ook de supervisie over het gehele landgoed Vollenhove, plus waar Van Marwijk Kooy nog meer grondbezit had, zoals op De Hoge Woerd in Driebergen met de schaapskooi en in Werkhoven. De heer Van Marwijk Kooy gaf mijn vader meer opdrachten naast de taak als jachtopziener. Hij deed dit alles op de fiets. Later had hij een motortje, een DKW.
De jacht
Landgoederen waren plekken van consumptie, waar ook zeker geld bij moest. Twee, drie keer per jaar werd een grote jacht georganiseerd door de jachthouder. In de tijd van mijn grootvader was de jachthouder baron van Hardenbroek als grondeigenaar. Hij was persoonlijk verantwoordelijk voor de wildstand op zijn gronden, waar wel of niet geschoten mocht worden. Dit jachtrecht van De Niënhoff was ondertussen overgegaan op de erfgenamen, de gezusters De Wetstein Pfister. Omdat zij niet deelnamen aan de jacht, was dit jachtrecht verhuurd aan van Marwijk Kooy. En als diens jachtopziener organiseerde mijn vader de jachten en bepaalde hij op welke stukken er werd gejaagd.
Voor de geschoten hazen, fazanten, patrijzen en konijnen was wel een goede nazorg hoor. Hier werd niet alles op een hoop gegooid maar na de jacht mooi uitgestald bij de boerderij. Daarna ging het in de aanhanger van de jeep die van het landgoed Vollenhoven was. Hendrik, de butler van Vollenhoven, reed de jeep. Hendrik liep altijd rond in een mooi gestreept pakje met een strikje voor. De poelier kwam het wild ophalen en betaalde daarvoor.
Een jacht was een jaarlijks gebeuren waar mensen uit de hele omgeving aan konden deelnemen en meegenieten. Na afloop van de jacht zaten de drijvers in het achterhuis tussen de koeien op strobalen. Dan werd er erwtensoep opgediend die mijn moeder had bereid en kregen de mannen een biertje en dat was feest. De heren zaten in het voorhuis die werden verzorgd door Hendrik de butler.
De hond van mijn vader
Elke jager heeft interesse in de hond en in het africhten van de hond voor de jacht. Zo ook mijn vader. Wij hadden thuis drie honden. Hij hield van de staande honden. Een staande hond staat stil en wijst het wild aan. Mijn vader zat in het bestuur van de politiehondvereniging. Op de Niënhoff werd er in 1929 een Voorjaarswedstrijd (Derby) gehouden van Continentale honden voor leden van de vereniging met een Weimarse Staande hond. Deze honden waren geschikt gemaakt voor de drijfjacht. De hoofdfoto is van een politiehondwedstrijd op het landgoed Heidestein van voor de 2e wereldoorlog, waar diverse mensen bij aanwezig waren; zoals politie functionarissen, veldwachters, jachtopzieners en pakwerkers. Pakwerkers zijn mensen die in een leren pak werden gehesen, waar de honden op af werden gestuurd. Ik ben ook wel eens pakwerker geweest!
In 1952, na de dood van mijn grootvader, werd door mevrouw De Wetstein Pfister voor mijn vader een huis gebouwd aan de Koppeldijk in Zeist, net iets achter het huis van mijn grootvader. Hij heeft hier niet lang meer van kunnen genieten. Hij overleed in 1964.'
Colofon
Bron: Interviews met J.M.C. De Greeff, 2021-2022, Meike de Vries
Foto's: familiealbum Jean De Greeff
Stichting Heineken Collection: Marinus Van Marwijk Kooy
